De mededelingsplicht van de werknemer over concreet uitzicht op ander werk

Stel nou dat je als werkgever een vaststellingsovereenkomst (VSO) hebt gesloten met een werknemer, maar daarna blijkt  dat de werknemer in kwestie op dat moment al uitzicht had op ander werk. Kan jij als werkgever de VSO dan achteraf vernietigen, zodat de beëindigingsvergoeding niet meer betaald hoeft te worden?

Het antwoord op deze vraag is onder bepaalde omstandigheden; ja.

Beding in de VSO

Een werkgever kan een beding opnemen in de VSO, waarin hij de werknemer verplicht om het te melden als er concreet uitzicht op ander inkomen is. Blijkt dat de werknemer het beding heeft geschonden, dan kan hier een sanctie aan worden verbonden zoals het terugbetalen van de beëindigingsvergoeding.

Onderzoeksplicht werkgever

Staat er geen beding in de VSO, dan doet de werkgever er goed aan om in het kader van de onderzoeksplicht de werknemer te vragen naar het uitzicht op ander werk. Als later blijkt dat de werknemer hierover heeft gelogen, dan kan de werkgever de vaststellingsovereenkomst vernietigen.

Spontane mededelingsplicht werknemer

Maar wat nou als er niets in de VSO is opgenomen over concreet uitzicht op ander werk en er ook niet over is gesproken tijdens de onderhandelingen. Kan de werkgever de VSO dan alsnog vernietigen, als er sprake was van concreet uitzicht op ander werk?

Uit de rechtspraak blijkt dat het mogelijk is voor de werkgever om de VSO te vernietigen als blijkt dat de werknemer ten tijde van het sluiten van de overeenkomst concreet uitzicht had op ander werk, maar dit niet heeft medegedeeld aan de werkgever. Er kan onder omstandigheden dus een (spontane) mededelingsplicht voor de werknemer gelden. Maar wat valt er precies onder een concreet uitzicht op ander werk?

Concreet uitzicht op ander werk

Een mededelingsplicht van de werknemer is bijvoorbeeld aan de orde wanneer hem een concreet en op details uitgewerkt aanbod tot het aangaan van een arbeidsovereenkomst is gedaan. De nieuwe arbeidsovereenkomst hoeft nog niet getekend te zijn. Er is ook sprake van een concreet uitzicht op ander werk als de onderhandelingen in een ver gevorderd stadium zijn en er redelijkerwijs van uitgegaan kan worden dat de werknemer het aanbod van de nieuwe werkgever gaat aanvaarden.

Bij een werknemer die ten tijde van het sluiten van de vaststellingsovereenkomst bezig is met het opstarten van een eigen onderneming wordt de vraag naar concreet uitzicht op ander werk echter complexer. Het treffen van voorbereidingshandelingen zoals een inschrijving van de eigen onderneming in het Handelsregister hoeft hiervoor niet voldoende te zijn. Van belang is of kan worden aangenomen dat de werknemer concreet zicht had op inkomen uit de eigen onderneming.

Vonnis Rechtbank Noord-Holland 23 oktober 2024

In een recente uitspraak van de Rechtbank Noord-Holland van 23 oktober 2024 (ECLI:NL:RBNHO:2024:10634) oordeelde de kantonrechter dat ondanks dat de werknemer al diverse stappen had gezet richting een eigen bedrijf, er geen sprake was van een concreet zicht op ander inkomen. De werknemer had ten tijde van de onderhandelingen zijn eenmanszaak (een restaurant) ingeschreven in de KvK, een pand gehuurd en vergunningen aangevraagd voor het restaurant. De vergunningen waren echter nog niet verleend en het was nog onduidelijk wanneer het restaurant uiteindelijk open kon gaan. Volgens de kantonrechter had de werknemer op dat moment dus geen concreet zicht op (substantieel) inkomen uit een eigen onderneming. De werkgever had hier nooit naar gevraagd en de werknemer hoefde in dit geval niet uit eigen beweging mee te delen dat hij (uitgewerkte) plannen had om als ondernemer aan de slag te gaan. De vernietiging van de VSO door de werkgever was dus niet rechtsgeldig en de werkgever moest de beëindigingsvergoeding aan de werknemer betalen.

Tips voor de praktijk

Als werkgever is het verstandig om een bepaling in de vaststellingsovereenkomst op te nemen, waarin je afspraken maakt over de mededelingsplicht van de werknemer over concreet uitzicht op ander werk. Voor hulp bij de precieze formulering van het beding kan je contact opnemen met ons kantoor. Is er geen beding opgenomen in de VSO en wil je als werkgever weten of de VSO alsnog vernietigd kan worden, neem dan ook contact op met ons kantoor.