Waarom is een eigendomsvoorbehoud belangrijk en hoe vestig ik het?

Wanneer u goederen levert, dan moet de afnemer de koopprijs voor die goederen betalen. Het eigendomsrecht van de geleverde goederen gaat bij aflevering over op de afnemer en de afnemer krijgt van u een factuur die hij binnen 14 dagen moet betalen. In praktijk blijkt dat de betalingstermijn regelmatig wordt overschreden. In de tussentijd worden nieuwe bestellingen geplaatst en gaat u door met leveren. Vaak gaat dat lange tijd goed. Uw facturen worden uiteindelijk betaald. Over een eigendomsvoorbehoud bekreunt u zich dan niet.

Faillissement

De afgelopen jaren worden veel leveranciers geconfronteerd met faillissementen van hun afnemers. Afnemers zijn dan niet meer in staat om aan hun financiële verplichtingen te voldoen. Wanneer er sprake is van een faillissement, wordt er een curator benoemd. De curator onderzoekt eerst of hij de failliete onderneming kan doorstarten. Als dit niet mogelijk is, gaat hij de activa in de failliete boedel verkopen om van de verkoopopbrengsten de schuldeisers van de onderneming te kunnen betalen. Van de verkoopopbrengsten worden allereerst de preferente schuldeisers en boedelschulden voldaan. Daarna komen de concurrente schuldeisers aan bod. Het gros van de schuldeisers, waaronder leveranciers, heeft een concurrente vordering. Meestal zijn er zoveel schulden, dat aan de concurrente schuldeisers geen, of slechts een beperkte uitkering kan worden gedaan.
De door u geleverde goederen zijn op het moment van aflevering eigendom geworden van de afnemer. De goederen bevinden zich dus in de boedel van de failliete onderneming. De goederen zullen dus door de curator worden verkocht, zonder dat te verwachten valt dat uw factuur volledig zal worden voldaan. U kunt deze onwenselijke situatie echter gemakkelijk voorkomen door op de door u geleverde goederen een eigendomsvoorbehoud te bedingen.

Eigendomsvoorbehoud

Een eigendomsvoorbehoud zorgt ervoor dat de eigendom van geleverde goederen pas over gaat op de afnemer nadat de koopprijs is betaald. Zo lang uw afnemer dus de factuur niet voldoet, blijft u eigenaar van de geleverde goederen. Ingeval van een faillissement, kunt u zich dan melden bij de curator. De curator moet de geleverde goederen, die uw eigendom zijn gebleven, dan aan u teruggeven.
U moet aan de curator dan wel kunnen laten zien dat u op correcte wijze een eigendomsvoorbehoud heeft gevestigd. Dit doet u door ten tijde van het sluiten van een koopovereenkomst het eigendomsvoorbehoud te bedingen. U spreekt dan af dat de geleverde goederen uw eigendom blijven en dat het eigendomsrecht van de geleverde goederen pas over gaat op de afnemer nadat deze de koopprijs aan u heeft voldaan. U kunt deze afspraak opnemen op de koopovereenkomst. Doorgaans maakt het eigendomsvoorbehoud echter deel uit uw ‘Algemene Voorwaarden’. Het is dan van belang dat de Algemene Voorwaarden in de koopovereenkomst van toepassing worden verklaard. Ook dient u er voor te zorgen dat de afnemer vóór het sluiten van de koop kennis heeft genomen van de algemene voorwaarden.

Voldoende identificeerbaar

Om goederen aan u terug te kunnen geven, zal de curator niet alleen nagaan of er op juiste wijze een eigendomsvoorbehoud is gevestigd. Van belang is ook of uw goederen nog aanwezig zijn. Als goederen al zijn verbruikt, dan kan de curator deze niet aan u teruggeven. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer u rubber heeft geleverd waar inmiddels autobanden van zijn gemaakt. Ook wanneer u onderdelen heeft geleverd die inmiddels gemonteerd zijn op een machine, treft uw eigendomsvoorbehoud geen doel. De onderdelen maken in dat geval namelijk deel uit van de machine.
Het beroep op het eigendomsvoorbehoud kan ook worden belemmerd wanneer u niet kunt aantonen dat een bepaald goed door u is geleverd. Plaats daarom altijd een sticker of breng een markering aan waaruit dit valt af te leiden.
Ook kan sprake zijn van vermenging. Niet alleen wanneer een onderdeel op een machine is gemonteerd is dit het geval, maar bijvoorbeeld ook wanneer een door u geleverde partij rubberen korrels, is vermengd met een andere partij rubberen korrels. Streef er dus waar mogelijk naar om dergelijke grondstoffen in verpakkingen te leveren.

Beperkt versus uitgebreid

In veel gevallen wordt er een eigendomsvoorbehoud bedongen en gevestigd zoals hierboven reeds besproken: Het eigendomsrecht van geleverde zaken gaat pas over op de afnemer nadat hij de koopprijs voor die zaken heeft voldaan. Als leverancier doet u zich daarmee ernstig tekort. U vestigt daarmee namelijk een beperkt eigendomsvoorbehoud waarmee u enkel de goederen kunt terugvorderen die onbetaald zijn gebleven. Meer dan eens komt het namelijk voor dat de geleverde goederen al geheel of gedeeltelijk zijn gebruikt. U doet er daarom wijs aan om een uitgebreid eigendomsvoorbehoud te bedingen. Een uitgebreid eigendomsvoorbehoud strekt zich namelijk uit over alle door de leverancier geleverde zaken.
U bedingt dan dat: alle door de leverancier geleverde goederen eigendom blijven van de leverancier totdat de afnemer volledig heeft voldaan aan al zijn betalingsverplichtingen aan de leverancier.
Op het moment dat de afnemer dan failliet gaat, kunt u dan niet alleen alle niet-betaalde goederen ophalen bij de curator, voor zover nog aanwezig, maar kunt u ook de wél betaalde goederen ophalen. De enige beperking die dan geldt, is dat de goederen die u mee wilt nemen geen hogere waarde mogen vertegenwoordigen dan de openstaande vordering.

Wenst u meer informatie over faillissementen en/of financiële zekerheden? Neemt u gerust contact op met één van onze gespecialiseerde advocaten van Tanger Advocaten N.V.